Nederlandse industrie herstelt in 2024

De industrie is na de handel de grootste bedrijfstak van Nederland. In 2023 was het aandeel van de industrie in de totale toegevoegde waarde in Nederland 12 procent. Het aandeel is wel afgenomen in de afgelopen decennia. In 2000 was het aandeel van de industrie nog 14 procent. Daarnaast is de industrie met een aandeel van ruim 80 procent belangrijk voor de Nederlandse goederenuitvoer. 

Toegevoegde waarde industrie (volume, seizoengecorrigeerd)
2021 1e kwartaal 91,5
2021 2e kwartaal 94,4
2021 3e kwartaal 96,8
2021 4e kwartaal 99,2
2022 1e kwartaal 100,0
2022 2e kwartaal 100,2
2022 3e kwartaal 99,8
2022 4e kwartaal 99,8
2023* 1e kwartaal 100,1
2023* 2e kwartaal 98,7
2023* 3e kwartaal 96,3
2023* 4e kwartaal 97,4
2024* 1e kwartaal 94,6
2024* 2e kwartaal 97,3
2024* 3e kwartaal 98,6
*voorlopige cijfers

Grootste groei in de machine-industrie

De industrie is een diverse bedrijfstak met veel verschillende branches. Vanwege seizoenseffecten wordt bij de toegevoegde waarde van deze branches het derde kwartaal van 2024 met hetzelfde kwartaal in 2022 vergeleken. De toegevoegde waarde in het derde kwartaal van 2024 was 0,7 procent lager dan twee jaar eerder, gecorrigeerd voor prijsveranderingen. Het grootste deel van de industriële branches kromp ook in deze periode. De grootste krimp vond plaats in de transportmiddelenindustrie, de textiel-, kleding- en lederindustrie, en de kunststof- en bouwmaterialenindustrie.

In dezelfde periode vond er in drie branches wel groei plaats. De machine-industrie groeide het meest met 23,5 procent. Ook in de elektrische en elektrotechnische industrie en de aardolie industrie groeide de toegevoegde waarde.

Toegevoegde waarde, 3e kwartaal 2024 t.o.v. 3e kwartaal 2022 (volume, niet-seizoengecorrigeerd)
Industrie -0,7
Machine 23,5
Elektrisch en elektrotechniek 5,7
Aardolie 3,5
Basismetaal en metaalproductie -1,7
Chemie en farmacie -2,1
Overige industrie en reparatie -2,6
Hout, papier en grafisch -6,2
Voedings- en genotmiddelen -9,0
Kunststof en bouwmateriaal -14,2
Textiel-, kleding- en leder -15,6
Transportmiddelen -22,9

Ondernemers negatiever over concurrentiepositie

Ondanks het herstel van de toegevoegde waarde waren industriële ondernemers in het laatste kwartaal van 2024 negatiever over hun concurrentiepositie. Dat gold voor zowel de concurrentiepositie binnen als buiten de EU. Tot en met het eerste halfjaar van 2023 waren zij hierover nagenoeg neutraal; er waren bijna evenveel ondernemers die een verbetering ervoeren als een verslechtering. In oktober 2024 was het saldo van het oordeel over de concurrentiepositie binnen de EU -6,7. De concurrentiepositie buiten de EU werd een fractie lager ingeschat met -7,3. Producenten in de metaalindustrie en de chemie waren het meest negatief gestemd. Alleen in de machine-industrie waren producenten per saldo nog licht positief over hun internationale concurrentiepositie.

Oordeel concurrentiepositie industrie
2021 januari 0,5 -0,5
2021 april 1,0 -0,6
2021 juli 2,8 1,8
2021 oktober 2,1 1,5
2022 januari 2,6 0,2
2022 april -0,8 -1,6
2022 juli 2,1 2,1
2022 oktober 1,7 1,2
2023 januari 0,1 0,1
2023 april -0,2 0,9
2023 juli -3,2 -1,7
2023 oktober -4,7 -3,4
2024 januari -2,5 -1,7
2024 april -3,1 -0,4
2024 juli 0,3 -3,0
2024 oktober -6,7 -7,3

Industriële producenten optimistischer over 2025

Ondanks het negatieve sentiment over de concurrentiepositie hadden industriële ondernemers per saldo positieve verwachtingen voor 2025. In oktober 2024 verwachtten ze een toename van de omzet, de buitenlandse omzet, de personeelssterkte, en de investeringen in 2025 ten opzichte van 2024. Per saldo waren de verwachtingen daarmee op alle onderwerpen positief; er waren meer ondernemers die een toename verwachtten dan een afname. Daarnaast waren deze verwachtingen ook positiever dan een jaar geleden voor 2024.

Over de verwachte investeringen voor 2025 waren ondernemers in de industrie het minst positief. Bij de farmaceutische industrie waren de investeringsverwachtingen het meest negatief, in de machine-industrie het meest positief. Ten opzichte van een jaar geleden waren de investeringsverwachtingen in de metaalindustrie het meest gedaald. In de aardolie-industrie was de stemming hierover juist sterk verbeterd ten opzichte van een jaar eerder, maar nog wel licht negatief.

Verwachtingen volgend jaar industrie
Omzet 20,6 12,8
Buitenlandse omzet 16,9 13,3
Personeelssterkte 7,6 6,3
Investeringen 3,1 2,6

Plaats een reactie